مشاور واحد آموزشی

یکی از پست های مهم و حساس تربیتی در مدارس کشور پست مشاور مدرسه است. بیشتر مشاوران مدارس افرادی هستند که بعد از کسب مدرک دانشگاهی لیسانس یا بالاتر در رشته های راهنمایی و مشاوره (از طریق کنکور سراسری و پذیرش در دانشگاههای فرهنگیان) و یا از طریق ماده28 و شرکت در آزمونهای استخدامی و طی مراحل مصاحبه ها و گزینش عمومی جذب رسمی آموزش و پرورش شده اند. 

 

هم اکنون در حدود 14 هزار مشاور بصورت موظف در مدارس کشور مشغول فعالیت هستند که این تعداد فقط قادر هستند مدارس دوره اول متوسطه(راهنمایی سابق) را پوشش بدهند و طبق آمار اگر قرار باشد پست مشاور مدرسه در دوره ایتدایی و دوره متوسطه دوم که دانش آموزان برای پذیرش در کنکور در تلاش هستند ایجاد گردد نیاز به جذب 40 هزار مشاور وجود دارد.

 

ساعت موظف حضور و فعالیت مشاوران در مدرسه  24 ساعت در هفته است. یعنی به ازای هر 15 نفر دانش آموز در مدرسه یکساعت مشاوره به مدرسه تعلق می گیرد که در سال های اخیر با توجه به سیاست های حوزه ستادی تا 10 ساعت تدریس(دروس تفکر و سبک زندگی و …) نیز به مشاوران تحمیل شده است. یعنی از 24 ساعت تخصیصی به مشاوره تنها 14 ساعت فعالیت مشاوره ای و 10 ساعت دیگر باید با تدریس پر شود که همین امر مخالفانی را هم برای خود دارد. زیرا گفته می شود اگر در ابلاغ مشاوران تدریس لحاظ نگردد در آینده شغلی نیرو از نظر استفاده از مزایای معلمی (رتبه بندی و…) در  مشکلاتی ایجاد خواهد شد.

 

در مدرسه درخواست مشاوره همیشه از سوی دانش آموز صورت نمی‌گیرد، بلکه گاهی مشاور از طریق مشاهده رفتارها و یا بررسی کارنامه تحصیلی و سطح نمرات دانش آموز و ارزیابی عملکرد تحصیلی او تقاضای تشکیل جلسه مشاوره را به او می دهد و با ارزیابی نوع مشکل و رفتار دانش آموز در صورت حاد بودن مشکل دانش آموز او را به هسته یا مرکز مشاوره منطقه ارجاع می دهد. در مواردی نیز سایر معلمان یا کارکنان مدرسه حتی اولیای دانش آموز با گزارش خود به مشاور از او درخواست مشاوره حضوری برای دانش آموز می دهند.

 

طبق روال چندسال اخیر مشاوران مدارس می بایست در آغاز سال تحصیلی با استفاده از سامانه همگام برای هر یک از دانش آموزان تحت پوشش خود بر اساس کلاس بندی مدرسه، پرونده الکترونیکی مشاوره تشکیل دهند تا علاوه بر هدایت تحصیلی آنان اقدام به درج اطلاعات فردی، نتیجه برگزاری آزمون های سه گانه رغبت،توانایی و سلامت روان برای پایه های هفتم،هشتم و نهم نمایند.

 

 

نقش و حضور مشاوران مدارس از این جهت حائز اهمیت است که یک مشاورۀ روانشناسی به موقع می‌تواند مسیر زندگی ،سرنوشت یک فرد، خانواده و گاهی اجتماع را دگرگون سازد و برعکس نبود او نیز می‌تواند نابهنجاری‌های رفتاری، خانوادگی، اجتماعی و در پاره‌ای از موارد نیز افت و عقب ماندگی تحصیلی را ایجاد کند.

 

 

نقش اساسی مشاوران مدارس در راهنمایی تحصیلی، کمک و یاری رسانی به نوجوانان در دوران بلوغ و پیشگیری از آسیب های روانی اجتماعی حائز اهمیت است. دانش آموزان در مسائلی مانند: برنامه ریزی درسی،پیشرفت تحصیلی،جلوگیری از افت تحصیلی، انتخاب رشته، نحوه مطالعه، کنترل خشم، مدیریت استرس و هیجان، دوست یابی، ارتباط با والدین، سبک زندگی سالم، کنترل افکار منفی و …. نیازمند راهنمایی و مشاوره روانشناسانه هستند.

 

پژوهشگران، نقش و جایگاه مشاوران مدارس در دستگاه تعلیم و تربیت را به عنوان یک همراه در ترکیب با نقش مدیر، معلم و نقش‌های خدماتی مهم دانسته اند. نقش اولیه مشاوران مدارس فراتر از کارهای دفتری مربوط به دانش‌آموزان است؛ از سال ۱۹۹۶ بینش جدیدی در رابطه با حرفه و آموزش مشاوران حرفه‌ای مدارس شکل گرفت که وظیفه تخصصی آنها را تغییر داد، در این بینش رویکرد جدیدی برای وظایف آنها تعریف شد که شامل نقش رهبری در محدوده مدرسه بود